Nieuws

Reeks “nieuwe sociale maatregelen vanaf 1 januari 2024”

Deel 1: Jaarlijkse vakantie

Sedert begin 2024 zijn er een aantal nieuwe maatregelen voor bedrijven in werking getreden. In deze reeks wordt een overzicht gegeven van de voornaamste nieuwe maatregelen. In deze bijdrage wordt het onderwerp ‘jaarlijkse vakantie’ behandeld.

Aftrek vakantiegeld bij nieuwe werkgever

Een bediende die van werkgever verandert mag de vakantie die hij heeft opgebouwd meenemen naar zijn nieuwe werkgever. De werkgever bij wie de bediende weggaat moet dan deze dagen uitbetalen. Dat bedrag wordt ‘het enkel vakantiegeld bij uit dienst’ genoemd. Diezelfde werkgever geeft de werknemer vakantie-attesten mee. Deze attesten bewijzen dat de werknemer nog recht heeft op vakantie en hoe veel vakantie dat is.

Tot 31 december 2023 gold de regel dat de nieuwe werkgever het normale loon moest uitbetalen als de bediende vakantie nam, maar de werkgever diende het vakantiegeld dat de vorige werkgever had uitbetaald in mindering te brengen van dat loon.

Vanaf 1 januari 2024 is deze regel gewijzigd.

De vorige werkgever zal het vakantiegeld nog steeds moeten uitbetalen voor de vakantiedagen die de bediende bij hem heeft opgebouwd. Dit verandert dus niet. Ook zal de bediende nog steeds moeten aantonen met de afgifte van zijn vakantie-attest dat hij recht heeft op jaarlijkse vakantie en hoeveel dagen dat precies zijn.

De wijze waarop de vakantiedagen worden uitbetaald is daarentegen wel gewijzigd. De vakantiedagen die zijn opgebouwd op basis van een vakantieattest zullen door de nieuwe werkgever worden betaald na aftrek van een forfaitair bedrag dat overeenkomt met 90% van het brutodagloon voor de maand waarin de werknemer zijn vakantiedagen opneemt. Met andere woorden: zodra een bediende vakantie neemt, krijgt hij voor deze vakantiedagen 10 % van zijn dagloon.

In december van het vakantiejaar wordt dan een eindafrekening opgesteld. Het is dus pas in december dat het enkel vakantiegeld dat de vorige werkgever heeft uitbetaald volledig wordt verrekend. Voor elke dag dat de bediende vakantie nam heeft hij immers 90 % van zijn loon niet gekregen. Deze bedragen worden opgeteld en vergeleken met het vakantiegeld bij uit dienst dat de vorige werkgever heeft betaald.

Indien blijkt dat de vorige werkgever meer heeft betaald, dan zal dit saldo ingehouden worden van het loon van december. Wanneer echter blijkt dat het bedrag dat de vorige werkgever heeft uitbetaald lager is dan het totaal van alle ingehouden bedragen van 90 %, dan wordt het saldo aan de werknemer uitbetaald.

Jaarlijkse vakantie en ziekte

Ieder jaar moeten werknemers minstens 4 weken wettelijke vakantie kunnen opnemen met behoud van het loon. Tot voor kort gold de regel dat een werknemer die ziek werd tijdens deze wettelijke vakantie, deze vakantiedagen niet op een later moment mocht opnemen. Sinds 1 januari 2024 is er verandering gekomen in deze regel.

Sedert het begin van dit jaar is er een nieuwe regel van kracht: een werknemer die ziek wordt tijdens zijn wettelijke vakantie heeft het recht om de jaarlijkse vakantiedagen te behouden en in plaats daarvan ziektedagen op te nemen. De oorspronkelijke geplande vakantiedagen kunnen dan op een later tijdstip opgenomen worden. Want ziek is ziek en vakantie moet écht vakantie kunnen zijn.

Een werknemer die ziek wordt tijdens een periode van jaarlijkse vakantie zal steeds recht hebben op een gewaarborgd loon, ook tijdens periodes van collectieve jaarlijkse vakantie.

Opgelet, de vakantiedagen worden niet zomaar in ziektedagen omgezet. Als werknemer moet u eerst volgende verplichtingen nakomen:

• Een werknemer die ziek wordt tijdens zijn geplande vakantie moet zijn werkgever hiervan onmiddellijk op de hoogte brengen. Daarnaast moet de werknemer die zich niet op zijn thuisadres bevindt (bijvoorbeeld wanneer deze op vakantie is in het buitenland) zijn verblijfadres onmiddellijk aan de werkgever meedelen.
• De werknemer moet een geneeskundig getuigschrift voorleggen aan zijn werkgever, ook als dat niet vereist is op basis van een collectieve arbeidsovereenkomst of het arbeidsreglement.
• Wanneer een werknemer arbeidsongeschikt wordt tijdens een periode van jaarlijkse vakantie en de werknemer vakantiedagen aansluitend op de periode van arbeidsongeschiktheid wenst op te nemen, dan dient hij dit te vragen aan zijn werkgever.

Met deze wijziging heeft de wet van 17 juli 2023 tot wijziging van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten en de wet van 8 april 1965 tot instelling van de arbeidsreglementen de Belgische regelgeving inzake jaarlijkse vakantie in overeenstemming gebracht met de Europese richtlijn.

Niet opgenomen jaarlijkse vakantie

Het lukt werknemers niet altijd om alle wettelijke vakantiedagen in de loop van het kalenderjaar op te nemen. Verschillende redenen liggen hier vaak aan ten grondslag, denk aan: een arbeidsongeval, ziekte, moederschapsrust of vaderschapsverlof, adoptieverlof, profylactisch verlof, pleegzorgverlof… Tot voor kort gingen de niet opgenomen verlofdagen gewoon verloren. Dit is vanaf 1 januari 2024 verleden tijd.

Het is nu voor werknemers die niet al hun wettelijke vakantiedagen hebben opgenomen tegen 31 december van het vakantiejaar mogelijk om hun wettelijk verlof over te dragen naar de volgende twee jaar. Werknemers kunnen met andere woorden hun vakantie uitstellen tot het einde van de 24 maanden die op het einde van het vakantiejaar volgen waarop de nog op te nemen vakantiedagen betrekking hebben.

De niet-opgenomen wettelijk vakantiedagen zullen zoals voorheen vóór 31 december van het vakantiejaar uitbetaald worden, ook als ze zijn overgedragen. De berekening van het loon voor de niet-opgenomen dagen gebeurt op basis van het loon van de maand december van het vakantiejaar.

Door de invoering van deze nieuwe regel middels het Koninklijk Besluit 8 februari 2023 werd de Belgische regelgeving over de jaarlijkse vakantie in overeenstemming gebracht met de Europese richtlijn over het recht om vakantiedagen die niet tijdens het vakantiejaar zijn opgenomen, over te dragen.