De Wet Eenheidsstatuut
De recente wijzigingen onder de loep
Het eenheidsstatuut is een Belgische wet die in het leven werd geroepen met de bedoeling om de ongelijkheid tussen arbeiders en bedienden weg te werken. De wet verscheen op 31 december 2013 in het Belgische Staatsblad. Eén van de belangrijkste hervormingen was de uniformisering van de opzeggingstermijnen voor arbeiders en bedienden.
De wet voorziet in een overgangsregeling met een tweevoudig systeem. Voor arbeiders en bedienden van wie de arbeidsovereenkomst op 1 januari 2014 of later van start ging, geldt het zogenaamde wekensysteem. Voor werknemers met een arbeidsovereenkomst die eerder aanving geldt er daarentegen een dubbele regel. De opzeggingstermijn bestaat in dat geval uit een som van twee delen:
- de oude opzeggingstermijn op basis van de anciënniteit tot 31 december 2013; en
- de nieuwe opzeggingstermijnen vanaf 1 januari 2014.
De wet voorziet echter in een maximale opzeggingstermijn van 13 weken in het geval dat het ontslag uitgaat van de werknemer. Dit betekent dat de som van de termijn voor 2014 en na 2014 nooit meer dan 13 weken kan bedragen. Hierop bestaat een uitzondering voor de zogenaamde ‘hogere bedienden’. Dit zijn bedienden waarvan het jaarloon op 31 december 2013 een bepaalde grens overschreed.
Deze regeling zorgt in de praktijk voor heel wat verwarring. Voornamelijk bij arbeiders die zelf hun ontslag geven bestaat er heel wat onduidelijkheid over de opzeggingstermijn waarop zij recht hebben. De regeling is immers onzorgvuldig geformuleerd waardoor sommige werkgevers lijken te menen dat de som van beide termijnen in bepaalde gevallen ook voor arbeiders meer dan 13 weken kan bedragen. De wetgever had echter nooit deze bedoeling.
De wetgever heeft recent voor meer duidelijkheid gezorgd. De Wet op het Eenheidsstatuut bepaalt nu uitdrukkelijk dat de opzeggingstermijn voor een werknemer (arbeider of bediende) niet meer mag bedragen dan 13 weken.
Dit is nog niet alles. De wetgever heeft tegelijkertijd ook de overgangsbepaling voor de hogere bedienden geschrapt. Vanaf 28 oktober 2023 valt de dubbele regel weg en verloopt de berekening van de opzegtermijn voor die mensen op dezelfde manier als voor werknemers met een arbeidsovereenkomst die na 1 januari 2014 aanvang nam: via het wekensysteem, met een maximale opzeggingstermijn van 13 weken.